Fotografki polskie XX wieku. Nowości w kolekcji Muzeum Narodowego w Gdańsku

Ostatnie nabytki muzeum to m.in. zdjęcia poleskich kobiet z lat 30. autorstwa Zofii Chomętowskiej, zapis powojennych realiów, w tym budowania nowego życia społecznego Gdańska w pracach Bolesławy Zdanowskiej czy ogląd świata i zmian obyczajowych, jakie w nim następowały, w paryskich i bałkańskich fotografiach Krystyny Łyczywek.

– Zróżnicowane tematycznie dzieła wypełniają luki w posiadanej dotąd kolekcji, dzięki czemu nasze muzeum ma nowe możliwości prowadzenia programów badawczych, projektów edukacyjnych i nawiązania współpracy międzyinstytucjonalnej. Prace te są także przyczynkiem do badania nad żeńską perspektywą zapisywania obrazu świata i użycia fotografii jako narzędzia jego poznania – informuje Małgorzata Posadzka, rzecznik prasowa MNG.

Autorskie odbitki i reprinty

Większość zakupionych prac to odbitki autorskie tzw. vintage, niektóre wyprodukowane współcześnie, odtworzone przez autorki. W jednym przypadku przedmiotem zakupu były reprinty wykonane z negatywów fundacji upoważnionej do reprezentacji nieżyjącej już artystki.

– Największą wartość posiadają prace wykonane przez autorki w zaciszu własnej ciemni w tradycyjnej metodzie tworzenia powiększenia, czyli odbitki fotograficznej. Jednak nie zawsze prace z negatywów były powiększane na papierze tuż po ich realizacji. Czasem jedyną możliwością był reprint lub cyfrowy wydruk – dodaje Małgorzata Posadzka.

Prace Bolesławy Zdanowskiej. Fot. ze zbiorów MNG

Lista zakupionych prac:

Zofia Chomętowska (1902-1991)
„Poleska wdowa [Portret starszej kobiety]”, Polesie, lata 30.
„Praczka”, Polesie, lata 30.
„Portret ze strzelbą”, Polesie, lata 30.

Bolesława Zdanowska (1908-1981)
„Wesoła zabawa”, 1960
„Targ jabłuszek”, 1960
„Gdańsk ulica Długa”, 1960
„Gdańskie podwórko”, 1957
„Zapatrzenie”, 1957

Krystyna Łyczywek (ur. 1920)
„Zuzanna i starcy [Na wystawie]”, 1964
„Paryżanki”, 1961
„Pocałunek”, lata 60.
dyptyk „Dzieci w Jugosławii”, 1972

Zofia Rydet (1911-1997)
4 fotografie z cyklu „Zapis socjologiczny” (1978-1990)

Ewa Partum (ur. 1945)
„Obecność”, 1965
„Nieobecność”, 1965

Teresa Tyszkiewicz (1953-2020)
Wata 1 (Cotton 1) (Oddech), 1981
Wata 5 (Cotton 5) (Oddech), 1981

Jolanta Marcolla (ur. 1950)
„Small curls”, 1975

Krystyna Andryszkiewicz (ur. 1955)
„Zatruta studnia…” z cyklu „Wnętrze z uwięzioną” (1979-1983
„Dalmatyńczyki…” z cyklu „Wnętrze z uwięzioną” (1979-1983)

Anna Kutera (ur. 1952)
10 fotografii „Układ Morfologiczny”, 1975

Teresa Gierzyńska (ur. 1947)
„Pieszczotki XII” z cyklu „O niej”, 1981

Zakup nowych prac był możliwy dzięki dotacji pozyskanej w programie Narodowa Kolekcja Sztuki Współczesnej realizowanym przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.