Bezcenny księgozbiór wybitnego historyka. W Wejherowie otwarto Książnicę prof. Labudy

Uroczyste otwarcie Książnicy zostało zorganizowane 1 października 2020 r., w 10. rocznicę śmierci prof. Gerarda Labudy. Nowa placówka stanowić będzie centrum upowszechniania wiedzy na temat dorobku naukowego prof. Labudy oraz dziedzictwa kulturowego Kaszub i Pomorza.

– Wszyscy chyba mamy to przekonanie, że spłacamy w ten sposób w pewnym stopniu dług, jaki mamy u prof. Gerarda Labudy. Wiele lat swojej owocnej pracy naukowej poświęcił przecież badaniu przeszłości średniowiecznej Europy, Polski i przede wszystkim Pomorza. Jest naszą wspólną chlubą, że to placówce z naszego regionu, jego małej ojczyzny, podarował zasoby swojej przebogatej biblioteki, które od dziś będą dostępne dla badaczy i szerokiego grona pasjonatów historii – powiedział marszałek województwa pomorskiego Mieczysław Struk podczas uroczystości w Wejherowie.

Co znajdzie się w nowym obiekcie?

Książnica prof. Gerarda Labudy została utworzona w budynkach należących do Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko-Pomorskiej w Wejherowie, znajdujących się przy ul. Zamkowej.

Część pomieszczeń została zaadaptowana na magazyn z archiwum na bogate zbiory biblioteczne prof. Labudy. Ponadto, w obiekcie będzie prowadzona działalność wystawiennicza. Zwiedzający będą tam mogli obejrzeć ekspozycję prezentującą życiorys wybitnego historyka oraz miejsca, w których przebywał, studiował i pracował, a także kolekcję jego pamiątek rodzinnych, m.in. rękopisy, zdjęcia, medale czy nagrody. Wystawa została wyposażona w elementy multimedialne i interaktywne.

Wejherowska Książnica będzie również pełnić funkcję miejsca spotkań i pracy studentów oraz pracowników naukowych, których zainteresowania badawcze dotyczą wiedzy o regionie, zwłaszcza z zakresu historii i kultury Pomorza i Kaszub. Dodatkowo, w nowym obiekcie działać będzie informacja turystyczna.

Projekt utworzenia Książnicy prof. Gerarda Labudy został zrealizowany przez powiat wejherowski we współpracy z miastem Wejherowo w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Pomorskiego na lata 2014-2020. Jego wartość wyniosła 5,7 mln zł, z czego ponad 1,46 mln zł stanowiło dofinansowanie ze środków unijnych.

*  *  *

Profesor Gerard Labuda (1916-2010)

Gerard Labuda urodził się 28 grudnia 1916 r. w Nowej Hucie koło Kartuz. Edukację rozpoczął już w rodzinnym domu, a następnie w szkole powszechnej w Luzinie. Po jej ukończeniu uczęszczał do gimnazjum w Wejherowie.

W 1936 r. rozpoczął studia historyczne na Uniwersytecie Poznańskim. W roku akademickim 1938-1939 był stypendystą Uniwersytetu w Lund w Szwecji. Studia przerwał mu wybuch II wojny światowej, kontynuował je na tajnym Uniwersytecie Ziem Zachodnich z siedzibą w Warszawie. Tam w 1943 r. otrzymał tytuł magistra, a rok później obronił doktorat. Po wojnie rozpoczął pracę na Uniwersytecie Poznańskim oraz habilitował się na podstawie rozprawy „Studia nad początkami państwa polskiego”, w większej części napisanej w czasie okupacji.

W 1950 r. uzyskał tytuł profesora nadzwyczajnego Uniwersytetu Poznańskiego, a następnie pełnił funkcję dyrektora Instytutu Zachodniego. Od 1962 r. do 1965 r. piastował stanowisko rektora Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Ponadto, w latach 1984-1989 był wiceprezesem Polskiej Akademii Nauk, a w latach 1989-1994 prezesem Polskiej Akademii Umiejętności.

Poza swoją działalnością naukową znany był także jako niezapomniany wychowawca pokoleń studentów. Wypromował ponad 100 magistrów i kilkudziesięciu doktorów. Uzyskał też tytuły doktora honoris causa Uniwersytetu Gdańskiego, Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, Uniwersytetu Jagiellońskiego, Uniwersytetu Warszawskiego, Uniwersytetu Wrocławskiego oraz Uniwersytetu Szczecińskiego.

Profesor Gerard Labuda zmarł 1 października 2010 r. Został pochowany w Luzinie na Kaszubach.