Setna rocznica urodzin Mariana Kołodzieja

Artysta plastyk, scenograf filmowy i teatralny, przez pół wieku związany z Teatrem Wybrzeże. Od listopada 2021 r. po Gdańsku kursuje nowoczesny tramwaj Pesa Jazz Duo o numerze bocznym 107, który nosi Jego imię. Z okazji rocznicy urodzin można zobaczyć prace artysty i posłuchać o nim wspomnień.

Pół wieku w Teatrze Wybrzeże

Z okazji setnej rocznicy urodzin urodzin jednego z najwybitniejszych polskich scenografów teatralnych i filmowych, 6 grudnia 2021 r.  o godz. 16.00 w foyer Starej Apteki Teatru Wybrzeże w Gdańsku będzie miał miejsce wernisaż wystawy „Marian Kołodziej. 50 lat w Teatrze Wybrzeże”. Ekspozycja to prezentacja zdjęć ze spektakli, projekty scenografii, a także oryginalne kostiumy. W trakcie wernisażu prelekcję o artyście wygłosi Małgorzata Abramowicz z Muzeum Narodowego w Gdańsku. Wstęp jest wolny.

Wieczór wspomnień i wystawa

W Nadbałtyckim Centrum Kultury w Gdańsku, 10 grudnia 2021 r. o godz. 17.00 w Sali Mieszczańskiej odbędzie się  wieczór wspomnień. W spotkaniu wezmą udział przyjaciele i współpracownicy Mariana Kołodzieja: prof. Józef Borzyszkowski, Krzysztof Gordon, Małgorzata Abramowicz i ks. Krzysztof Niedałtowski. Przyjaciele, znajomi i nieznajomi, dla których Marian Kołodziej był i jest ważną osobą, będą mieli okazję włączyć się do rozmowy, przywołując związane z artystą historie czy dzieląc się wrażeniami z odbioru jego twórczości.  Po wieczorze wspomnień nastąpi otwarcie wystawy prac Mariana Kołodzieja, dzięki której będzie można poznać go jako rysownika satyrycznych portretów znanych postaci pomorskiej kultury i życia publicznego. Ekspozycja prezentuje rysunki przeniesione do wirtualnej galerii mariankolodziej.pl. Dodatkową atrakcją będą materiały scenograficzne, wykorzystane w inscenizacji „Tragedii o Bogaczu i Łazarzu” (kościół św. Jana, 2001, reż. Krzysztof Babicki).
Wystawę „Pod kreską Mariana Kołodzieja. Rysunki satyryczne” można oglądać od 11 grudnia 2021 r. do 10 stycznia 2022 r. w godz. 9.00-18.00.

Oddział Sztuki Nowoczesnej Muzeum Narodowego w Gdańsku

Marian Kołodziej przez wiele lat współpracował z Muzeum Narodowym w Gdańsku, przekazywał Działowi Teatralnemu swoje prace, uczył aranżacji, opanowania przestrzeni, pomagał przy tworzeniu wystaw, które wciągały i zaskakiwały zwiedzających. Stał się mistrzem i przyjacielem. W roku Jego setnych urodzin w oliwskim Pałacu Opatów przy ul. Cystersów 18 − miejscu, z którym był przez wiele lat związany, w którym prezentował w 1990 r. swoją autobiograficzną wystawę „Kołodziej w skali 1:20” − można zapoznać się z pracami tego znakomitego scenografa, rysownika, niezwykłego człowieka. Wystawa w wielkim skrócie pokazuje twórczość i życie artysty. W 1950 r. artysta przyjechał do Gdańska i zaczął pracować w Teatrze Wybrzeże. Wcześniejsze jego życie jest mniej znane. Na wystawie znalazły się archiwalne zdjęcia rodzinne – rodzice i rodzeństwo Mariana Kołodzieja, widoki z Raszkowa – miasteczka w którym się urodził, szkoła, koledzy i nauczyciele z Ostrowa Wielkopolskiego, w którym dorastał. Następna sekwencja to przeżycia wojenne, znane z wystawy „Klisze pamięci”. W Gdańsku Kołodziej zostawił rysunki z tego cyklu, które można zobaczyć na wystawie. Uzupełnia je film „Labirynty. Świadectwo Mariana Kołodzieja” zrealizowany w 2010 r. przez Rona i Jasona Schmidtów. Bardzo interesującym, zupełnie nieznanym okresem są studia w krakowskiej ASP. Zostały po nich karykatury kolegów i profesorów rysowane przez M. Kołodzieja.
Kolejna część wystawy to praca w teatrze – projekty dekoracji do sztuk dramatycznych i operowych, makiety teatralne, kostiumy z Teatru Wybrzeże i Teatru Ateneum w Warszawie oraz elementy dekoracji z ostatniego spektaklu zrealizowanego przez Kołodzieja w Teatrze Wybrzeże – z „Tragedii o bogaczu i Łazarzu” Anonima Gdańskiego. Jego projekty scenograficzne, wykonane z wielką artystyczną starannością, projekty kostiumów, rysowane zmysłową kreską, bogate i niezwykle pomysłowe, wykonane przez mistrzów pracowni krawieckich kostiumy teatralne, fragmenty dekoracji − wszystko to nadal zachwyca swoją barwnością i różnorodnością.
Ekspozycję można oglądać do 31 grudnia 2021 r.

Marian Kołodziej

Urodził się 6 grudnia 1921 r., zmarł 13 października 2009 r. Jest jednym z najwybitniejszych polskich scenografów teatralnych i filmowych. W 1950 r. ukończył Akademię Sztuk Pięknych w Krakowie, gdzie studiował scenografię u Karola Frycza. W 1951 r. debiutował na scenie Teatru Wybrzeże w Gdańsku przygotowując scenografię do spektaklu Wiktora Biegańskiego „Korzenie sięgają głęboko” Arnauda D’Usseau i Jamesa Gowa. Na trójmiejskiej scenie współpracował z Zygmuntem Hübnerem (m.in. „Ladacznica z zasadami” Jean-Paula Sartre’a, 1956), Jerzym Jarockim (m.in. „Męczeństwo z przymiarką” Ireneusza Iredyńskiego, 1960) i Jerzym Golińskim (m.in. „Zmierzch demonów” Romana Brandsteattera, 1967). Kołodziej tworzył tu także przedstawienia ze Stanisławem Hebanowskim. Wspólnie przygotowali m.in. „Maleńką Alicję” Edwarda Albee’go (1971), „Cmentarzysko samochodów” Fernando Arrabala (1972), „Sen” Felicji Kruszewskiej (1974) i „Bazylissę Teofanu” Tadeusza Micińskiego (1978). Kołodziej pracował z wieloma innymi reżyserami, projektował scenografie do spektakli Adama Hanuszkiewicza, Kazimierza Kutza, Zbigniewa Bogdańskiego, Ryszarda Majora, Krystyny Meissner, Krzysztofa Babickiego, Janusza Warmińskiego. Pokazywał swoje prace także m.in. w Teatrze Muzycznym w Gdyni, teatrach Nowym i Wielkim w Łodzi, Teatrze Wielkim w Warszawie, Teatrze Śląskim w Katowicach, Teatrze Polskim w Warszawie. W latach 80. scenograf współpracował z Kościołem – jest autorem papieskich ołtarzy, które zostały wzniesione podczas pielgrzymek Jana Pawła II do Polski. Zaprojektował słynny Okręt Kościoła, ołtarz-żaglowiec, który stanął na gdańskiej Zaspie w 1987 r. oraz ołtarz na sopockim hipodromie w 1999 r. W ostatnich latach w swojej twórczości zaczął poruszać tematykę obozową. W wieku 71 lat, po ciężkiej chorobie, zaczął rysować dzieło swojego życia – poruszający cykl „Klisze pamięci. Labirynty Mariana Kołodzieja”, w którym opowiedział o traumatycznych przeżyciach z byłego niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego i zagłady Auschwitz-Birkenau. W uznaniu zasług w dziedzinie kultury został uhonorowany wieloma odznaczeniami, m.in. Złotym Medalem Zasłużony Kulturze – Gloria Artis, odznaką Za Zasługi dla Województwa Pomorskiego, a także honorowym obywatelstwem Gdańska.