Projekt LIFE Pom GOZilla.PL jest pierwszym w Polsce strategicznym projektem wspierającym gospodarkę o obiegu zamkniętym (GOZ) sfinansowanym z unijnego Programu LIFE oraz ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

Pomorskie przed wszystkimi

Wypracowane na Pomorzu rozwiązania będą inspiracją dla podobnych działań zarówno w kraju, jak i za granicą. Wartość projektu to prawie 22 miliony euro, a wkład własny partnerów to zaledwie 5 proc. kosztów kwalifikowanych. Województwo pomorskie jest koordynatorem projektu LIFE Pom GOZilla.PL, a beneficjentami są 24 gminy i dwa zakłady gospodarki komunalnej. Projekt jest rozpisany na lata 2025-2035, zaś jego finansowanie pochodzi w zdecydowanej większości ze środków unijnych.

Dokąd zmierza GOZilla?

Realizacja projektu została zaplanowana na najbliższych 10 lat. W tym czasie wyzwaniami dla gmin będą rosnące wymagania unijne w zakresie ponownego użycia produktów i recyklingu. Wymagania te wskazują, że w 2035 r. poziom składowania odpadów nie może przekraczać 10 proc.

– Zobowiązuje to nas wszystkich do podjęcia pilnych działań, które ograniczą strumień odpadów przekazywanych na składowiska. Nieosiągnięcie wspomnianych poziomów dla odpadów komunalnych, którymi gospodaruje dana gmina, może skutkować wysokimi karami finansowymi, które ostatecznie obciążą wszystkich mieszkańców – przypomina Krzysztof Pałkowski, dyrektor Departamentu Środowiska i Rolnictwa UMWP.

Na realizację projektu strategicznego GOZilla województwa pomorskie pozyskało dotację z Komisji Europejskiej w wysokości ponad 13 mln euro. Ponadto, 33 mln zł dołożył NFOŚiGW.

Czym jest komitet sterujący?

Sprawne wdrożenie projektu wymaga przemyślanych działań i efektywnej koordynacji. Potrzebne jest monitorowanie postępów i porównywanie ich z ustalonymi celami i harmonogramem.

– Komitet Sterujący będzie sprawował nadzór nad prawidłową realizacją zadań – tłumaczy Kamila Szmidt kierownik Referatu Projektów Środowiskowych. – W jego skład wchodzą przedstawiciele partnerów strategicznych, gmin zaangażowanych w inicjatywę oraz Urzędu Marszałkowskiego Województwa Mazowieckiego, który planuje wdrożenie podobnych przedsięwzięć związanych z gospodarką o obiegu zamkniętym (GOZ).

Członkowie komitetu wspólnie podejmować będą kluczowe decyzje oraz zatwierdzać ewentualne zmiany w projekcie, a także zatwierdzać ukończenie poszczególnych faz projektu.  Komitet zapewni też wsparcie w komunikacji i współpracy pomiędzy interesariuszami.

Co możemy zrobić?

Produkujemy coraz więcej odpadów, które zalegają na składowiskach. Problem jednak nie zaczyna się w momencie wyrzucania śmieci a w momencie zakupu produktów. Mówiąc wprost, kupujemy za dużo, często bez przemyślenia, kierując się impulsem – w związku z promocją lub trendem, a z czasem coraz więcej rzeczy trafia do śmieci. Jednocześnie przedmioty, które można naprawić, zastępujemy nowymi. Wiele wyrzucanych rzeczy mogłoby mieć drugie życie, jeśli nie u nas, to w innym domu.  Jednym ze filarów projektu  LIFE Pom GOZilla.PL jest zmiana świadomości i zachowań. Pomoże w tym popularyzacja zasady 3R, od trzech angielskich słów – reduce, reuse, recycle. Reduce – czyli redukuj, kupuj rozsądnie i ograniczaj, reuse – użyj ponownie, napraw, oraz recycle – przetwarzaj, poddaj recyklingowi. Dodatkowo, w Gdańsku uruchomiona zostanie aplikacja mobilna, która ułatwi naprawę oraz wymianę przedmiotów, które nie są już potrzebne. Dzięki temu możliwe będzie nadanie rzeczom codziennego użytku „drugiego życia” i wydłużenie ich przydatności.