Życie Stanisławy Przybyszewskiej dzieli się na dwie nierówne części. Pierwsze 22 lata pisarka jest praktycznie w nieustannej podróży. Natomiast druga część jej życia, od czerwca 1923 do sierpnia 1935 r. to już prawie wyłącznie Gdańsk.

Jej historia porusza mimo upływu lat

„Gdański okres” życia autorki to konkretnie jedno miejsce – barak na dziedzińcu Gimnazjum Polskiego przy dzisiejszej ul. Jana Augustyńskiego. To również czas twórczego wysiłku, pisania „Sprawy Dantona”, trudnych decyzji, a w końcu – biedy, osamotnienia, uzależnienia.

O tych kilkunastu latach opowiadać będzie nowa wystawa plenerowa przygotowana wspólnie przez Gdański Archipelag Kultury oraz Polską Akademię Nauk Bibliotekę Gdańską. Na ośmiu ekspozycyjnych planszach znajdą się m.in. po raz pierwszy publikowane w Gdańsku materiały: zdjęcia, dokumenty, prace plastyczne Przybyszewskiej.

Wystawa otwarta zostanie w czwartek, 25 września o godz. 14.00. Plansze ustawione będą przed nowym gmachem Polskiej Akademii Nauk Biblioteki Gdańskiej przy ul. Wałowej w ramach „Resurgam. Festiwal Stanisławy Przybyszewskiej”, czyli cyklu wydarzeń kulturalnych, poświęconych pisarce. Jej kuratorkami są Anna Sadowska – inicjatorką spacerów po Gdańsku śladami Stanisławy Przybyszewskiej oraz dr Dagmarą Binkowską – inicjatorką projektu wydania drukiem niepublikowanych wcześniej utworów Stanisławy Przybyszewskiej.

– Tytuł festiwalu „Resurgam” (z łaciny: zmartwychwstanę) podkreśla potrzebę przywrócenia pamięci o Przybyszewskiej w Gdańsku. Jej twórczość w latach 20. i 30. była prawie nieznana. Sukcesu „Sprawy Dantona” nie doczekała… Historia Stanisławy Przybyszewskiej porusza mimo upływu lat, chociaż niewiele osób w ogóle o niej słyszało – mówi Anna Sadowska.

Wystawa „Barak, rewolucja, dramat. Gdańskie lata Stanisławy Przybyszewskiej” będzie dostępna do piątku, 24 października 2025 r.