Wystawa „Wspólnoty pracy i wiary. Cechy w miastach Prus Królewskich” przybliża historię korporacji, które przez prawie tysiąc lat odgrywały pierwszoplanową rolę w europejskiej gospodarce i życiu społecznym. Były to wspólnoty osób wykonujących ten sam zawód, zapewniające bezpieczeństwo pracy i wzajemną pomoc w wypadku problemów w prowadzeniu małych przedsiębiorstw.

Jednak ich funkcje i znaczenie wykraczały daleko poza sferę zawodową, obejmując wiele codziennych spraw, takich jak opieka nad chorymi, sierotami i wdowami czy udział we wspólnych modlitwach. Łącząc pracę, życie rodzinne i społeczne, wiarę i politykę, cechy wywierały ogromny wpływ na funkcjonowanie dawnych społeczności.

– Historia tych instytucji, pozornie oderwana od współczesnych realiów, daje okazję do refleksji na temat wielu istotnych dziś tematów, takich jak: wartość pracy ludzkich rąk, doskonalenie umiejętności czy wartość materiału i przedmiotu – mówi Klaudia Ficak z Muzeum Narodowego w Gdańsku. – Skłania też do refleksji nad ponadczasowym uwikłaniem człowieka w systemy gospodarcze i społeczne, które choć ulegają zmianie, borykają się ze wciąż powracającymi problemami: przywilejów, nierówności, chęci zysku czy potrzebą bezpieczeństwa.

Co zobaczymy na wystawie?

Przestrzeń ekspozycji podzielona będzie na dziesięć części. W pierwszej omówione zostaną ramy prawne regulujące życie cechów. Kolejne dotyczyć będą możliwych ścieżek kariery w cechach, różnorodnego statusu członków tych korporacji, konfliktów oraz relacji pomiędzy nimi. Jeszcze innym zagadnieniem są organizacje cechowe działające w mniejszych miastach, w których to pozycja rzemieślników stanowiących większość członków cechów była znacznie lepsza niż w wielkich miastach zdominowanych przez kupiectwo. Ważną kwestią są też zwyczaje panujące w cechach i związane z nimi przedmioty. Kolejnym wątkiem jest życie religijne i upamiętnienie zmarłych.

Na zakończenie zaprezentowane zostaną dwa specyficzne obszary, także regulowane przez cechy: handel, zwłaszcza związany z jakże ważnymi w Prusach Królewskich szlakami wodnymi oraz sztukę w średniowieczu i czasach nowożytnych, również często zaliczaną do rzemiosł.

– Historię cechów opowiemy przede wszystkim za pomocą przedmiotów i dokumentów będących świadectwem życia ludzi i wydarzeń, w których uczestniczyli. Wiele z nich nie było dotąd przedmiotem bliższego zainteresowania, często ze względu na ich skromną formę. Jednak nawet najbardziej niepozorne przedmioty opowiadają historię o ludziach i świecie, w którym żyli, o wyzwaniach, przed jakimi stawali i wyborach, których dokonywali – dodaje Klaudia Ficak. – Naszym celem jest również przywrócenie wartości tym przedmiotom poprzez osadzenie ich w zapomnianych dziś kontekstach.

Na wystawie będzie można zobaczyć obiekty wypożyczone m.in. z Archiwum Państwowego w Gdańsku, PAN Biblioteki Gdańskiej, Książnicy Kopernikańskiej w Toruniu, Biblioteki Kórnickiej, Biblioteki Uniwersyteckiej we Wrocławiu, Muzeum Archeologiczno-Historycznego w Elblągu, Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie, Muzeum Ziemi Chełmińskiej w Chełmnie, Muzeum Narodowego w Warszawie, Narodowego Muzeum Morskiego w Gdańsku oraz kolekcji prywatnych. Narracja będzie uzupełniona infografikami, cytatami z dawnych źródeł oraz ilustracjami.

 

Wspólnoty pracy i wiary. Cechy w miastach Prus Królewskich

  • wernisaż: 13 września 2024 r., piątek, godz. 18.00
  • wystawa czynna do: 24 listopada 2024 r.
  • Muzeum Narodowe w Gdańsku: oddział Zielona Brama
  • Długi Targ 24, Gdańsk