Początek września to nie tylko powrót uczniów do szkół. To również bardzo ważna data dla mieszkańców Pomorza, którzy ogrzewają domy piecami. Od 1 września 2024 najstarsze piece, tzw. „kopciuchy” nie mogą być już używane.
Regulacje związane z piecami na paliwo stałe wprowadziły przyjęte przez Sejmik Województwa Pomorskiego w 2020 r. uchwały antysmogowe.
Uchwały antysmogowe na Pomorzu
Uchwały antysmogowe weszły w życie 1 września 2024 r. Określają one obowiązek wymiany pozaklasowych urządzeń grzewczych lub urządzeń nieposiadających tabliczki znamionowej lub wymogów dla kasy 3. Celem uchwał jest poprawa jakości powietrza w województwie pomorskim.
– Uchwały antysmogowe wprowadzają rozwiązania, które mają poprawić jakości powietrza. Chodzi o wymianę przestarzałych źródeł ciepła na paliwa stałe na niskoemisyjne instalacje. Wszystko w trosce o nasze zdrowie. Przypomnę, że do wprowadzenia nowych norm zobowiązał Polskę Trybunał Sprawiedliwości UE – wyjaśnia Mieczysław Struk, marszałek województwa pomorskiego.
Sejmik województwa przyjął trzy uchwały antysmogowe w 2020 roku. Jedną dla Sopotu, druga dla miast a trzecia dotyczy pozostałego terenu regionu. Uchwały określają terminy wymiany starych urządzeń grzewczych na nowe, zależnie od ich wieku i emisji szkodliwych substancji. Na skutek spalania paliw stałych w domowych kotłach powstaje bardzo szkodliwy związek – benzoapiren. Badania wykazały, że jego wysokie stężenie występuje aż w 108 pomorskich gminach.. Choć na razie jest ciepło i słonecznie, a do rozpoczęcia sezonu grzewczego czasu jeszcze trochę zostało, to czas na wymianę pieców się skończył. Do tej pory wymienionych zostało około jednej trzeciej pieców.
– To dużo, ale szacujemy, że w naszym regionie do likwidacji pozostało jeszcze 77 000 kopciuchów – zaznacza Krzysztof Pałkowski, dyrektor Departamentu Środowiska i Rolnictwa UMWP.
A co z tymi, którzy nie wymienili pieców?
Czy będą kary?
Straże gminne czy miejskie mogą kontrolować nieruchomości i sprawdzać, jakie piece są stosowane. Kara grzywny, w przypadku spalania w „kopciuchu” może wynieść do 5 tysięcy złotych.
– Pamiętajmy jednak, że kara powinna być ostatecznością. Jestem przekonany, że gminy będą wspierać tych, którzy jeszcze pieca nie wymienili, dotacjami czy dopłatami – dodaje Pałkowski. – Jeśli ktoś nie ma wystarczających środków na taką inwestycję, powinien złożyć wniosek o dofinansowanie do odpowiedniej instytucji. Jest wiele opcji. Mieszkańców domów jednorodzinnych mogą skorzystać z programu „Czyste Powietrze”, realizowanego przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku – dodaje dyrektor Pałkowski.
Jak informują urzędnicy tyko w tym roku wpłynęło do funduszu około 10 tys. wniosków w programie „Czyste Powietrze”. Również w programie Fundusze Europejskie dla Pomorza 2021-2027 są środki na modernizację źródeł ciepła w budynkach wielorodzinnych.