Raport opisuje sytuację społeczno-gospodarczą województwa pomorskiego w 2023 r. oraz podsumowuje działania zrealizowane przez Zarząd Województwa Pomorskiego w 2023 r.

Tu żyje się dobrze

Z raportu wynika, że nasz region jest dobrym miejscem do życia. W raporcie podkreślono wysoką atrakcyjność osiedleńczą oraz dodatnie saldo migracji. Pomorskie w 2023 r. uplasowało się na 2. miejscu w Polsce jeśli chodzi o saldo migracji wewnętrznych i zagranicznych.

– Jesteśmy drugim po Mazowszu najbardziej aktywnym zawodowo województwem, a stopa bezrobocia utrzymała się na poziomie 4,6 proc. – podkreślił marszałek Mieczysław Struk.

Sprzyja temu m.in. poprawa dostępności do miejsc opieki nad dziećmi. W roku szkolnym 2022/23 w województwie pomorskim wzrosła liczba miejsc w przedszkolach. Pomimo tego do województwa pomorskiego dotarły negatywne trendy demograficzne. W 2022 r. w naszym regionie po raz pierwszy zaobserwowano niewielki, ale jednak spadek liczby ludności. Jednak nadal mamy stosunkowo korzystną strukturę wiekową na tle Polski.
Warto dodać, że nasz region ma duży potencjał jeśli chodzi o rozwój usług turystycznych i usług czasu wolnego. Ponadto, województwo oferuje szerokie możliwości uczestnictwa w kulturze dzięki obecności zasobów materialnych dziedzictwa kulturowego oraz potencjału licznych instytucji kultury. Jedną z najważniejszych zrealizowanych w 2023 r. inwestycji była modernizacja Dużej Sceny Teatru Wybrzeże w Gdańsku.

Pomorzanie są przedsiębiorczy i innowacyjni

Pomorskie zajęło 6. pozycję pod względem wielkości PKB, czyli o lokatę wyżej niż w poprzednich latach i zajmuje 5. miejsce jeśli chodzi o PKB na mieszkańca. Mieszkańcy regionu należą do jednych z najbardziej przedsiębiorczych w kraju.

– A pomorskie firmy są jednymi z najbardziej innowacyjnych w kraju. Nakłady na działalność badawczą i rozwojową w relacji do PKB plasują pomorskie na trzeciej pozycji w Polsce. Przyciąga to kapitał oraz stymuluje eksport, lokując nas pod tym względem na szóstych miejscach w kraju – tłumaczył Mieczysław Struk.

Zdrowie, transport i środowisko

Dzięki licznym inwestycjom (m.in. przebudowy i modernizacje oddziałów, wyposażenie w najnowocześniejszy sprzęt medyczny i niemedyczny), poprawia się jakość i dostępność do usług medycznych w naszym regionie. Jeśli chodzi o transport, to w minionym roku kontynuowano modernizację i rozwój infrastruktury. Województwo rozpoczęło program wymiany taboru kolejowego.

– W naszym regionie wzrasta rola transportu zbiorowego, zwłaszcza kolejowego. W ubiegłym roku z wojewódzkich przewozów kolejowych skorzystało 65,6 mln osób, to jest o ponad 13 proc. więcej niż w 2022 r. Pomorskie od lat zajmuje pierwsze miejsce w Polsce pod względem wykorzystania transportu kolejowego – zaznaczył marszałek Struk.

Wskaźnik wykorzystania kolei (liczba podróży na jednego mieszkańca) w 2023 r. wyniósł 30,15 (w 2022 r. – 26,95), przy wartości dla kraju 9,91.

–  Na skutek licznych działań inwestycyjnych prowadzonych na sieci dróg wojewódzkich systematycznie poprawia się ich stan techniczny – relacjonował marszałek.

Dzięki inwestycjom poprawiło się bezpieczeństwo ruchu drogowego. Wciąż wzrasta zainteresowanie transportem lotniczym. W 2023 r. Port Lotniczy Gdańsk obsłużył ponad 5,9 mln pasażerów, tj. o ponad 29 proc. więcej niż rok wcześniej. Warto podkreślić, że poziom skanalizowania oraz dostępu mieszkańców do oczyszczalni ścieków plasuje region na pierwszym miejscu w Polsce. Odsetek mieszkańców podłączonych do sieci wodociągowej stawia nas z kolei na trzecim miejscu w kraju. Dbamy też o środowisko. Rośnie produkcja i wykorzystanie energii ze źródeł odnawialnych. Co ważne, w 2022 r. 64 proc. produkowanej w regionie energii elektrycznej pochodzi ze źródeł OZE, przy czym większość z elektrowni wiatrowych.

Co zrobił Zarząd?

W 2023 r. sejmik przyjął 139 uchwał, których realizację w 120 przypadkach powierzył Zarządowi. Spośród tych uchwał 102 zostały zrealizowane, 15 jest w trakcie realizacji, a jedna została uchylona. Uchwały będące w trakcie realizacji dotyczą przede wszystkim spraw związanych z gospodarką nieruchomościami, rewitalizacją oraz promocją śródlądowych dróg wodnych, a także spraw związanych z ochroną środowiska.

– W 2023 r. wdrażaliśmy łącznie 46 strategii, planów i programów, począwszy od Strategii Rozwoju Województwa Pomorskiego i Regionalnych Programów Strategicznych, skończywszy na planach i programach dedykowanych poszczególnym, konkretnym obszarom działań. Dokumenty te dotyczą różnych zagadnień – od ochrony środowiska, przez programy polityki zdrowotnej, programy w zakresie polityki społecznej, program opieki nad zabytkami, plan rozwoju sieci dróg wojewódzkich, plan działań na rzecz zatrudnienia czy plany wykorzystania wojewódzkiego zasobu nieruchomości – aż do programu Fundusze Europejskie dla Pomorza 2021-2027 – relacjonował Mieczysław Struk.

Inne działania

Wśród najważniejszych działań znalazły się też aneksowanie podpisanego ze stroną rządową Kontaktu Programowego dla Województwa Pomorskiego. Istotne było też zakończenie procesu negocjacji i podpisanie Zintegrowanych Porozumień Terytorialnych (ZPT) pomiędzy samorządem województwa pomorskiego a działającymi w partnerstwie jednostkami samorządu terytorialnego (JST) z pięciu obszarów funkcjonalnych wyznaczonych w Planie zagospodarowania przestrzennego województwa pomorskiego 2030 r. Podjęto też prace nad prace nad Strategiami Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych. Ponadto, przeprowadzono konkurs oraz wybrano do realizacji 15 strategii rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność w ramach Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027 oraz Programu Fundusze Europejskiego dla Pomorza 2021-2027. Dokonano też zmian Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Pomorskiego na lata 2014-2020. Realizowano również działania związane z projektem budowy pierwszej w Polsce elektrowni jądrowej, w tym: wystosowanie zaktualizowanego Memorandum do prezesa rady ministrów w sprawie programu rządowego dla obszaru oddziaływania pierwszej elektrowni jądrowej w Polsce. Kończąc wystąpienie marszałek Struk przypomniał, że w tym roku minęło 20 lat od wstąpienia Polski do Unii Europejskiej.

–  Od 1 maja 2004 r., Pomorze z funduszy unijnych pozyskało ponad 59 miliardów złotych na ponad 40 tysięcy projektów. Członkostwo w Unii Europejskiej daje nam jeszcze jedną szansę, którą jest wykorzystanie środków w ramach Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności (KPO). Jesteśmy zdeterminowani, aby skutecznie wykorzystać możliwości, jakie daje KPO – podsumował marszałek.

Wśród dofinansowanych z KPO projektów w wysokości 269 mln zł są zakupu10 pojazdów kolejowych zbudowanie systemu koordynacji i monitorowania regionalnych działań na rzecz kształcenia zawodowego, szkolnictwa wyższego i uczenia się przez całe życie. Ponadto, został złożony wniosek o zakup 15 zeroemisyjnych autobusów do obsługi przewozów pasażerskich w województwie. Z KPO planowane jest też dofinansowanie projektów w zakresu ochrony zdrowia, turystyki i kultury.

Zarząd z wotum zaufania

Po wysłuchaniu raportu, rozpoczęła się debata. Zaczął ją przewodniczący klubu radnych Prawa i Sprawiedliwości Krzysztof Sławski.

– Pomorzanie są aktywni przedsiębiorczy i nastawieni na współpracę. To sukces nas wszystkich – mówił Krzysztof Sławski. – Dużo zmieniło się w obszarze komunikacyjnym dzięki budowie Trasy Kaszubskiej, a także wymianie taboru. Mam nadzieję, że zmiany w dobrym kierunku dalej będą kontynuowane – dodał Sławski.

Następnie głos zabrał Kazimierz Klawiter, który odniósł się do obszaru kultury, ciesząc się z trzeciego miejsca w Polsce w wykorzystaniu bogatej oferty. Ponadto, wspomniał konieczności budowy nowego gmachu Opery Bałtyckiej. Natomiast Marcin Skwierawski z Koalicji Obywatelskiej stwierdził, że nasz region jest województwem mlekiem i miodem płynącym, a zarzuty radnych PiS są błahe. Z kolei Roman Dambek z klubu radnych PiS mówił m.in. o problemach kadrowych (brak radiologów) oraz oddanym późno do użytku lądowisku dla helikopterów w Szpitalu św. Wincentego a Paulo w Gdyni.
Marszałek odniósł się do komentarzy opozycji. Mieczysław Struk mówił, że szacunkowy koszt budowy nowego gmachu Opery Batyckiej to ok. 500-600 mln zł, co oznacza, że budżetu województwa nie stać na taki wydatek. Konieczne jest tu wsparcie rządowe. Mówił też o planowanych inwestycjach drogowych. Na przykład ok. 500 mln zł może kosztować modernizacja 42 km drogi nr 211 z Gdańska do Kościerzyny.

– Już teraz mamy pełną dokumentację na węzeł Kowale i można ja finansować ze środków z KPO – dodał marszałek województwa.

Ma też być realizowana linia kolejowa do Bytowa.

Za raportem i udzieleniem wotum zaufania dla Zarządu Województwa Pomorskiego głosowało 22 radnych. Przeciwnych było 10 radnych.