Światowy Dzień Krwiodawstwa. Kto może zostać dawcą? Jakich grup krwi brakuje na Pomorzu?

Święto zostało ustanowione 14 czerwca 2004 r. przez Światową Organizację Zdrowia (WHO), Międzynarodową Federację Towarzystw Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca (IFRC), Międzynarodową Federację Organizacji Krwiodawców oraz Międzynarodowe Towarzystwo Transfuzjologiczne.

Grupy krwi

Są cztery podstawowe grupy krwi: 0, A, B, AB, które mogą się różnić antygenami Rh+ lub Rh-. Najwięcej Polaków ma grupę A Rh+, za to najrzadziej występuje AB Rh-. Od lat stacje sanitarno-epidemiologiczne apelują o oddawani krwi zwłaszcza latem. Chodzi głównie o to, że chętniej podróżujemy i w konsekwencji wydarza się więcej wypadków. A według portalu Krew. info  np. w Gdańsku najmniej jest krwi grup: 0 Rh-, A Rh-, BRh- oraz BRh+.  Są natomiast zapasy krwi grup: 0 Rh+, ARh+i ABRh+. Z kolei w Słupsku występują niedobory krwi grup BRh- i ABRh-. Pod dostatkiem jest natomiast krwi grup 0Rh+, ARH+ i BRh+ (stan na 13 czerwca 2019 r.).
 

Gdzie można oddawać krew?

Krew to życiodajny płyn, którego nie można zastąpić żadnym innym. Jest lekarstwem, które otrzymują między innymi osoby w stanach zagrożenia życia np. ranne w wypadkach, podczas operacji lub chorzy onkologicznie.

W Trójmieście krew można oddawać w Regionalnym Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa przy ul. Hoene-Wrońskiego 4 w Gdańsku oraz przy ul. Powstania Styczniowego 9 B w Gdyni. Pozostałe punkty w województwie pomorskim są m.in. w Kościerzynie, Wejherowie, Tczewie, Starogardzie Gdański, Kartuzach, Kwidzynie i Słupsku. 

Akcje honorowego oddawania krwi, od kilku lat, odbywają się też przed Urzędem Marszałkowskim Województwa Pomorskiego.  Urzędnicy chętnie w nich uczestniczą, jest kilku honorowych dawców. 

Kto może oddawać krew?

Krew może być oddawana przez osoby zdrowe od 18. do 65. roku życia (do 60 roku życia osoba, która oddaje krew po raz pierwszy), które ważą ponad 50 kg. Jednorazowo można oddać 450 mililitrów. Krew może być pobierana od kobiet cztery, a od mężczyzn sześć razy do roku.

Przed oddaniem krwi powinno się: zjeść lekkostrawny i niskotłuszczowy posiłek, wypić ok. 1 litra wody. Należy też mieć przy sobie dokument ze zdjęciem i numerem PESEL, pozwalającym na stwierdzenie tożsamości.

Jak się przygotować?

Osoba, która chce oddać krew powinna:
•  być zdrowa (nie można mieć np. kataru, kaszlu i opryszczki), wyspana i wypoczęta,
•  rano spożyć lekki posiłek np. pieczywo, chuda wędlina, ser biały, dżem,
•  wykluczyć z diety tłuszcze pochodzenia zwierzęcego: mleko, masło, kiełbasę, pasztet, śmietanę, rosół, tłuste mięso, jajka, orzeszki ziemne i ciasta kremowe.
•  ograniczyć palenie papierosów.
•  nie pić alkoholu, również w dniu poprzedzającym oddanie krwi,
•  przed oddaniem krwi wskazane jest wypić ok. 0,5 l płynów np. woda mineralna, sok, herbata.

Jakie są przeciwwskazania?

Każdy, kto chce oddać krew powinien sprawdzić, czy nie ma ku temu przeciwwskazań. Są to m.in.:

• siedem dni po zabiegu usunięcia zęba, leczeniu przewodowym i innych drobnych zabiegach chirurgicznych.
• sześć miesięcy w przypadku większych operacji i innych zabiegów medycznych.
• sześć miesięcy po wykonaniu tatuażu, kolczykowania.
• sześć miesięcy od zabiegu akupunktury chyba, że została wykonana igłami do akupunktury jednorazowego użytku przez wykwalifikowanego lekarza,
• sześć miesięcy od kontaktu z obcą krwią – kontakt śluzówki z krwią, ukłucie igłą,
• sześć miesięcy od zabiegu endoskopii np. gastroskopia, kolonoskopia, artroskopia,
• choroby zapalne i uczuleniowe skóry, ostre stany uczuleniowe i okres odczulania, zaostrzenie przewlekłej choroby alergicznej,
• niedawny powrót z krajów o wysokiej zachorowalności na AIDS, choroby tropikalne, malarię,
• nietypowe zmiany skórne (do czasu wyjaśnienia ich przyczyny),
• ciąża i okres karmienia piersią oraz 6 miesięcy po porodzie lub po zakończeniu ciąży,
• okres miesiączkowania i do 3 dni po zakończeniu,
• dwa tygodnie po przebyciu grypy, zakażenia grypopochodnego i gorączce powyżej 38ºC,
• dwa tygodnie po zaprzestaniu przyjmowania antybiotyków,
• przyjmowanie leków z wyjątkiem witamin, doustnych leków antykoncepcyjnych oraz leków hormonalnych stosowanych w okresie menopauzy. W przypadku innych leków, o możliwości oddania krwi zdecyduje na miejscu lekarz.