Tajemnice średniowiecznego grodu będzie można poznać na nowej wystawie w Centrum Informacji Turystycznej w Chmielnie. Jej otwarcie nastąpi w piątek, 18 maja 2018 r. Wydarzeniu towarzyszyć będzie konferencja naukowa. Wstęp – wolny.
W trakcie prowadzonych w Chmielnie wykopalisk naukowcy z Muzeum Archeologicznego w Gdańsku odkryli m.in. część dawnego grodu wraz podgrodziem, masywny wał zbudowany z drewna, kamieni i ziemi, ruiny wieży mieszkalno-obronnej, fragmenty siedmiu domostw, paleniska, piece i jamy gospodarcze.
Życie w średniowiecznym grodzie
Gród w Chmielnie powstał w XI w. Był ośrodkiem administracyjnym i ważnym ogniwem systemu obronnego, jaki powstał wokół siedziby księcia w Gdańsku. Pod względem strategicznym warownia w Chmielnie była doskonale położona: wznosiła się na wyspie między dwoma jeziorami, a od strony lądu dodatkowo osłaniały ją mokradła. Obrońcy mieli widok na najbliższą okolicę i kontrolowali przebiegający tędy szlak komunikacyjny.
Podstawowym zajęciem mieszkańców chmieleńskiego grodu była uprawa roli i hodowla zwierząt. Na dzikie zwierzęta polowali zarówno dla mięsa, jak i dla sadła, z którego przyrządzali lekarstwa. Ze skór szyli ubrania, a z rogów wytwarzali narzędzia i przedmioty codziennego użytku. Co ciekawe, archeolodzy znaleźli także szczątki ryb wskazujące na to, że mieszkańcy grodu łowili ryby: dużo leszczy i szczupaków, zaś nieco mniej jesiotrów, okoni i sandaczów.
Świat żywych i umarłych
Około 300 m na wschód od grodu funkcjonował cmentarz. Od warowni oddzielony był przepływem łączącym dwa jeziora. Takie jego umiejscowienie jest charakterystyczne dla epoki średniowiecza. Woda stanowiła symboliczną granicę między światem żywych i umarłych.
Przy niektórych pochówkach znaleziono dary grobowe, czyli różne przedmioty składane razem ze zmarłymi, np. szklane paciorki i ozdoby bursztynowe, kościane grzebienie, nożyki, osełki, krzesiwa, a czasem – gdy grzebano woja – miecz lub ostrogi.
Obecnie przez środek dawnego grodu w Chmielnie przebiega asfaltowa droga, która do lat 70. XX w. miała nieutwardzoną nawierzchnię. Dzięki badaniom archeologicznym wiadomo, że wąską drogę (na szerokość jednego pojazdu) wydeptano tu jeszcze w czasach średniowiecza. |
Otwarcie wystawy i oprowadzanie po ekspozycji
„Wydobyte z ziemi – tajemnice chmieleńskiego grodu. Wyniki badań archeologicznych”
- 18 maja 2018 r., piątek, godz. 14.00
- Centrum Informacji Turystycznej w Chmielnie
- ul. Gryfa Pomorskiego 28A
- Chmielno
Wystawa będzie otwarta dla zwiedzających do końca września 2018 r.
Wydarzenie na Facebooku
* * *
Otwarcie wystawy poprzedzi konferencja naukowa „Chmielno – zespół osadniczy we wczesnym średniowieczu w świetle badań dawnych oraz weryfikacyjnych”.
- 18 maja 2018 r., piątek, godz. 10.00-13.35
- Gminny Ośrodek Kultury, Sportu i Rekreacji w Chmielnie
- ul. Gryfa Pomorskiego 20
- Chmielno
Wydarzenie na Facebooku
Program:
godz. 10.00 – Powitanie uczestników konferencji (Jerzy Grzegorzewski, wójt Chmielna)
godz. 10.10 – Otwarcie konferencji (Ewa Trawicka, dyrektor Muzeum Archeologicznego w Gdańsku)
godz. 10.20 – Historia i rezultaty badań wykopaliskowych w Chmielnie przeprowadzonych przed 2015 rokiem (dr Barbara Lepówna, emerytowany pracownik gdańskiego oddziału Instytutu Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk oraz mgr Zdzisława Ratajczyk, Muzeum Archeologiczne w Gdańsku)
godz. 10.35 – Badania w latach 2015-2016 – współpraca Urzędu Gminy Chmielno i Muzeum Archeologicznego w Gdańsku (mgr Zdzisława Ratajczyk, Muzeum Archeologiczne w Gdańsku)
godz. 10.45 – Środowisko przyrodnicze kompleksu grodowego w świetle badań geologiczno-geograficznych (dr Ireneusz Olszak, emerytowany pracownik Instytutu Geografii i Studiów Regionalnych Akademii Pomorskiej w Słupsku)
godz. 11.00 – Próba rekonstrukcji topografii osadnictwa grodowego w Chmielnie w oparciu o nieinwazyjne badania archeologiczne (dr hab. Krzysztof Misiewicz, Instytut Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego)
godz. 11.15 – Przerwa
godz. 11.45 – Charakterystyka zespołu grodowego w Chmielnie w oparciu o wyniki badań wykopaliskowych (mgr Adam Ostasz, Muzeum Archeologiczne w Gdańsku)
godz. 12.00 – Kontekst osadniczy grodu we wczesnym średniowieczu (mgr Zdzisława Ratajczyk, Muzeum Archeologiczne w Gdańsku)
godz. 12.10 – Rośliny w życiu mieszkańców wczesnośredniowiecznego grodu w Chmielnie (dr hab. Monika Badura, Katedra Ekologii Roślin Uniwersytetu Gdańskiego)
godz. 12.20 – Zwierzęta i ich znaczenie we wczesnośredniowiecznym grodzie w Chmielnie na podstawie badań archeozoologicznych (prof. dr hab. Daniel Makowiecki, Instytut Archeologii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu)
godz. 12.35 – Życie codzienne we wczesnośredniowiecznym obiekcie obronnym (mgr Adam Ostasz, Muzeum Archeologiczne w Gdańsku)
godz. 12.50 – Chmielno w okresie wczesnego średniowiecza w świetle źródeł historycznych (prof. dr hab. Błażej Śliwiński, Instytut Historii Uniwersytetu Gdańskiego)